Rebetiko: Bir Kültürün Müziği
Rebetiko, rembetiko veya rebetika, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Yunanistan ve Küçük Asya’daki topluluklar arasında doğan bir müzik türüdür. Göçmenlerin, işçi sınıfının ve alt kültürlerin yaşam tarzını yansıtan bu müzik türü, tıpkı blues gibi, acı, aşk, yoksulluk ve toplumsal sıkıntılar üzerine kuruludur. Rebetiko şarkıları, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerindeki çok kültürlü yapının bir yansıması olarak hem Yunan hem de Türk müziği etkilerini taşır. Cazın doğaçlaması, flamenkodaki yoğun duygusal anlatım ve Türk müziğinin makam yapıları bu müzik türünde izlenebilir. Enstrüman olarak buzuki, bağlama ve ud gibi telli çalgılar rebetiko’nun temelini oluşturur.
Bu müziğin en önemli temsilcileri arasında Markos Vamvakaris, Roza Eskenazi ve Anestis Delias gibi isimler yer alır. Özellikle 1923 mübadelesi sonrasında Türkiye’den Yunanistan’a göç edenler, rebetiko’nun temalarını genişletmiş ve daha fazla yayılmasına katkıda bulunmuştur. O dönemden günümüze rebetiko, yalnızca müzik değil, aynı zamanda kültürel bir ifade biçimi olarak kabul edilmektedir.
Taverna Rebetiko: Arkan Çinetçi ile Rebetiko Dünyası
Londra’da yaşayan Arkan Çinetçi, platformumuzda Taverna Rebetiko adlı online mekanıyla rebetiko müziğinin eşsiz hikayelerini ve melodilerini paylaşan bir görsel iletişim danışmanı, yayıncı ve rebetiko tutkunu. Arkanaki adıyla bilinen Arkan, bu mekanı ile rebetiko müziğini, Ege’nin ortak yaşam kültürünü ve bu müziğin içindeki renkli karakterleri online buluşmalarla dinleyicilere sunuyor.
Arkan, gather-in’deki ilk buluşmasını 12 Ocak 2024’te gerçekleştirdi. Küçük Asya ve Yunanistan’ın ortak müzik kültürüne derinlemesine bir yolculuk sunan Arkanaki ile Rebetiko buluşmaları, rebetiko şarkılarının hikayelerini, bu müziği oluşturan “rebetlerin” yani marjinal karakterlerin hayatlarını ve bu kültürü canlı tutan melodileri içeriyor. Buluşmalar, sohbet, müzik dinletisi ve konukların katılımıyla sıcak ve samimi bir ortamda gerçekleşiyor.
Arkanaki ile Rebetiko buluşmaları, müzikle tarihin iç içe geçtiği bir deneyim sunuyor. Örneğin, Mart ayındaki buluşmada İstanbul doğumlu Roza Eskenazi’den bahsedildi. Eskenazi, rebetiko dünyasının kraliçesi olarak bilinir ve sesiyle bu müziği geniş kitlelere tanıtmıştır. Buluşma boyunca onun şarkıları çalındı ve yaşamı üzerine sohbetler edildi. Bu tür etkinlikler, yalnızca müzikseverler için değil, aynı zamanda kültürel ve tarihi bağlamda da derinleşmek isteyenler için bir fırsat sunuyor.
Taverna Rebetiko’da Neler Konuşuluyor?
Arkan’ın rebetiko buluşmaları, her ay farklı bir tema etrafında şekilleniyor. Her buluşma, katılımcıları rebetiko müziğinin farklı bir yönüne doğru götürüyor. İşte şimdiye kadar gerçekleşen bazı önemli buluşmalar:
- Markos Vamvakaris ve Siros Adası
Şubat ayında rebetiko dünyasının babası olarak kabul edilen Markos Vamvakaris konuşuldu. Siros adasında doğan bu büyük besteci, rebetiko’nun köklerini oluşturdu ve şarkılarında Ege’nin ruhunu yaşattı. - Roza Eskenazi
İstanbul doğumlu Roza Eskenazi, rebetiko dünyasının kraliçesi olarak bilinir. Mart ayındaki buluşmada onun yaşamı, İstanbul’dan Atina’ya uzanan müzik yolculuğu ve rebetiko’nun yükselişindeki rolü konuşuldu. - George Dalaras
Nisan ayında Yunan müziğine damga vuran ve rebetiko şarkılarının yeniden popülerleşmesinde büyük rol oynayan George Dalaras konuşuldu. Katılımcılar Dalaras’ın konser görüntüleriyle keyifli bir müzik yolculuğuna çıkarıldı. - Yaza Merhaba Buluşması
Yaza merhaba buluşmasında Ege’ye ve deniz kokulu şarkılara kadeh kaldırıldı. Ege’nin büyülü atmosferi, rebetiko şarkılarında hissedildi ve katılımcılar birlikte şarkılar söyledi.
Yaklaşan Buluşma: Anestis Delias ve Pire Dörtlüsü
Bu ayın yani Ekim 2024’ün buluşmasında, rebetiko dünyasının en renkli figürlerinden biri olan İzmir doğumlu Anestis Delias konuşulacak. Delias, ünlü Pire Dörtlüsü’nün önemli bir üyesiydi ve rebetiko müziğinde derin izler bırakan besteler yaptı. Arkanaki ile Rebetiko’da bu ay Anestis Delias’ın yaşamı, müziği ve rebetiko tarihindeki yeri üzerine sohbet edilecek. Her buluşmada olduğu gibi, özel müzik parçaları ve video kayıtları eşliğinde Delias’a ve rebetiko’nun büyülü dünyasına kadeh kaldırılacak.
Nasıl katılınır?
Rebetiko, yalnızca bir müzik türü değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi ve kültürel bir mirastır. Arkan Çinetçi’nin Taverna Rebetiko mekanı, bu mirası yaşatmak ve paylaşmak için mükemmel bir alan sunuyor. Her buluşma, katılımcılara rebetiko’nun büyüsünü deneyimleme fırsatı veriyor. Müzik, hikayeler ve sohbetlerle dolu bu buluşmalar, rebetiko müziğine ilgi duyan herkes için kaçırılmaması gereken bir deneyim.
Platformumuzda bu eşsiz müzik kültürünü keşfetmek ve tarihle iç içe geçen melodilere kapılmak için Arkanaki ile Rebetiko buluşmalarına katılabilirsiniz. Daha fazla bilgi ve buluşmalara katılmak için Arkanaki ile Rebetiko mekanına göz atabilirsiniz.
